Шеъри нави Бозор Собир дар васфи Эмомал? Ра?мон.
Дар нашрияи давлатии “?ум?урият” шеъри нави Бозор Собир ба муносибати пир?зии Эмомал? Ра?мон дар интихоботи президентии р?зи 6 ноябр нашр шудааст.
Бозор Собир, шоири маъруфи то?ик, ки дар о?ози тобистони соли равон баъди 19 соли зиндаг? аз ?урбат бо даъвати Эмомал? Ра?мон ба То?икистон баргашт, дар шеъри наваш раиси?ум?урро ?амчун “ бастакор-и на?б?ои Анзобу Шаршару Чорма?зак ва “бастакори ГЭС-и Ро?он” тавсиф кардаааст, ки “пойго?и давлат”-ашро ?ам “кафшер” кардааст. Дар ин шеър ки бо номи “Мефишорам сахт дасту пан?а?ои ма?каматро” нашр шудааст, Бозор Собир аз Эмомал? Ра?мон ?амчун “фарзанди де??он”-у “де??онбаччаи ?ишло?” ?ам ном мебарад, ки “дасту пан?а?ои ма?кам”-аш “аз каланду досу мисрон” Сахту “шахш?л” шудаанд. Бо зангш?лаи давлат монанд кардани садои гарм”-и раиси?ум?ури кунун?, ё “дар р?и ту мебинем р?и миллатро, нури миллатро” аз дигар ташбе??оест, ки дари н шеър дар тавсифи Эмомал? Ра?мон истифода шудааст.
Ва?те Бозори Собир та?рибан ним сол пеш бо даъвати шахсии Эмомал? Ра?мон аз мусофирати т?лониаш дар Амрико баргашт, ин бозгашт дар ?омиа вокуниш?ои мухталиферо ба бор овард. Як гур?? аз бозгашти шоир исти?бол мекарданд, гур??е ?ро инти?од мекарданд, ки аз а?идааш ба хотири шояд манофеъи мол? пас гашт. Бисёри?о ?амин тавр, ?адс мезаданд, ки ма?омот шояд ?ро ба хотири истифода дар табли?у ташви?и раиси?ум?ур, бахусус дар маъракаи пешазинтихоботии ? даъват карда бошанд.
Эмомал? Ра?мон Бозор Собирро баъди баргаштанаш шахсан дар ?асри Миллат пазируфт ва тамоми ин ?асрро барои шоир тамошо ?ам дод. Ба дунбол, ма?омот эълон карданд, ки барои Бозор Собир дар Душанбе як манзил низ ?удо кардаанд.
Дар арафаи ?ашни исти?лол ба Бозор Собир ордени "Ситораи президент" низ доданд ва дар як сафари Эмомал? Ра?мон ба но?ияи Ва?дат низ ин шоири маъруф зо?ир шуд. Вале истифодаи "амал?"-и ма?омот аз номи Бозор Собир бо ?амин г?ё хатм шуд. Албатта, ба истиснои як шеъри ?ан?олбарангез, ки мо?и июл дар ?амон "?ум?урият" ба табъ расид.
Ин нахустин шеър бо имзои Бозор Собир дар васфи Эмомал? Ра?мон чунин на?арот дошт:
Номи туро нависем, эй ?а?рамони ва?дат, Бо оби ноби тилло дар то?и ?асри миллат!
Чоп ин шеър ба вокуниши умдатан манфии ?аводорони ашъори Бозор Собир р?бар? шуд. Аммо баъди чанде Саид?ул Билолов , овозхони шинохтаи то?ик, ки аз д?стони наздики Бозор Собир буда ва бештар аз ашъори ? тарона месозад, ба Радиои Озод? гуфт, дар асл ин шеъри чопшуда моли шоири дигари то?ик Низом ?осим буд ва “са?м”-и Бозор Собир тан?о та?рири ?амон як байти на?ароташ будааст.
Худи Бозор Собир ?ам ?афтае пеш дар як гуфтуг?и ихтисосиаш бо Озод? гуфт, ? дар ?а??и президент тан?о як байт ва онро ?ам дар соядасти китобе гуфтааст, ки ба Эмомал? Ра?мон т??фа карда буд: “Аммо дар ин мавриде, ки г?ё ман ба президент тамаллу? задам ё мад?ия гуфтаам, ин як ?ангомаи ?афтавор?ои ?ум?урист. Да?да?аю ?ангомаи ?амин?ост.
Дар асл ду мисраъ соядаст аст, ки дар китобчаи «Хуни ?алам» ба президент та?дим карда будам. Агарчи ? м??то?и шеъри ман нест, вале касе, ки ин ?адар бозсозию азнавсоз? кардааст, ин ?адар ро?у тунел кушодааст, ман бо ?ям. Касе, ки ГЭС-и Ро?унро сохта истодааст, боз ?ам ман бо ?ям. Касе, ки пайваста дар фикри саноат аст, дар фикри корхона?от аст ва дар фикри техникакунонии ?ум?урист, ман бо ?ям. Умуман, ? аз ?амаи ин демократиябоз?ои мав?удаи демагог афзалияту бартарии ?идд? дорад.”
Бозор Собир 20 ноябри соли 1938 дар но?ияи Файзобод ба дунё омада, баъди 10 р?з ба синни 75 мерасад. Бозор Собир дар сол?ои 70 ва 80 дар сарга?и ?унбиши бедории мардуми то?ик ?арор дошт ва бо шеър?ое, чун "Забони модар?", "Девори Бухоро", "Ватан" ва "То?икистон" дар радифи М?ъмин ?аноату Лои? ва Гулрухсор аз ма?бубтарин шоирони то?ики замони Ш?рав? ба ?исоб мерафт. ? дар поёни сол?ои 80 ба ?унбиши Растохез пайваста, соли 1990 аз зодго?аш Файзобод вакили Ш?рои ол? - парлумони ва?ти То?икистон - интихоб шуд. Баъди пир?зии Фронти хал?? ва ба ?удрат омадани ?укумати Эмомал? Ра?мон Бозор Собирро дар о?ози соли 1993 барои 9 мо? ба зиндон кашонданд ва ? дар поёни ?амон сол бо мусоидати созмон?ои ?омии ?у?у? ра?о ёфта, ба Маскав ва аз он?о соле баъд ба Амрико к?чид.
Дар Амрико Бозори Собир бисёре аз а?ида?ои ?аблиашро дигар ва шеър?ои пешинашро аз нав та?рир кард. Дар ашъори сол?ои охири ? бештар ?асрат аз хуби?ои даврони Ш?рав? э?сос мешавад.
Мефишорам сахт дасту пан?а?ои ма?каматро (бознашр аз “?ум?урият”)
Ба муносибати интихоби нави Президенти ?ум?ур? му?тарам Эмомал? Ра?мон.
Мефишорам сахт дасту пан?а?ои ма?каматро ?амчу дасту пан?аи фарзанди де??он, ?амчу дасту пан?аи шахш?ли де??онбаччаи ?ишло? Аз каланду досу мисрон.
Бо садои гармат одат кардаем ?амчу бо занг?лаи давлат, ?амчу бо занг?лаи ва?дат, ?амчу бо занг?лаи мактаб.
Чунки дар р?и ту мебинем Р?и миллатро, Нури миллатро, Чунки аз пешонии бози ту мехонем Мо хати та?дири миллатро.
Чун кафи дасти ту ша?ро?ат Аз Душанбе то Бадахшон, Аз канори Су?д то Хатлон; Дар кафи дасти ту меронанд, Дар кафи дасти ту метозанд, Дар кафи дасти ту ?орист Сели мошин, Фав?и дарё?ои мошин.
Пойго?и давлататро карда кафшер Бастакори на?би Анзоб, Бастакори на?би Шаршар, Бастакори Чорма?зак, Бастакори ГЭС-и Ро?он ?амчу о?ан, ?амчу ч?ян, ?амчу п?лод Пойдор.
|
